Blog

Διαταραχές ύπνου στα παιδιά & η αντιμετώπιση τους

Οι διαταραχές ύπνου στα παιδιά είναι ποικίλες, με διαφορετική ένταση, διάρκεια, χρόνο εμφάνισης κτλ. Οι περισσότερες από αυτές θεωρούνται μεταβατικές, οι οποίες υποχωρούν καθώς το παιδί μεγαλώνει. Άλλες πάλι χρειάζονται δραστική παρέμβαση για να υποχωρήσουν. Στις περισσότερες φορές τα παιδιά δεν παραπονούνται για ενοχλήσεις. Σε αρκετές όμως περιπτώσεις οι διαταραχές ύπνου έχουν επιπτώσεις στο λειτουργικό επίπεδο της καθημερινότητας του παιδιού, όπως είναι η σχολική του επίδοση ή η διάθεσή του.

Στις διαταραχές ύπνου συμπεριλαμβάνονται οι εφιάλτες, η υπνική άπνοια, η υπνοβασία, η νυχτερινή ενούρηση, οι νυχτερινοί τρόμοι, η ναρκοληψία και  ο τριγμός δοντιών.

Η αντιμετώπιση των διαταραχών καθορίζεται από το πρόβλημα και την εκάστοτε διαταραχή. Σε γενικές όμως γραμμές οι υγιείς συνθήκες ύπνου και ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου και έγερσης είναι βασική προϋπόθεση της εξομάλυνσης του προβλήματος. Το παιδί θα πρέπει να κοιμάται σε ήρεμο περιβάλλον, στο δικό του κρεβάτι, σε άνετες για το παιδί θερμοκρασίες και έχοντας μπει νωρίτερα σε διαδικασία ύπνου. Αυτό σημαίνει να μην έχει καταναλώσει διεγερτικά ροφήματα όπως κόκα κόλα, ζάχαρη, σοκολάτα, αλλά και να μην υπάρχουν συμπεριφορές ή καταστάσεις, οι οποίες του προκαλούν διέγερση.

Πιο συγκεκριμένα, σε περιπτώσεις ναρκοληψίας ενδείκνυται ατομική θεραπεία αναλόγως της βαρύτητας των συμπτωμάτων. Συνιστάται συγκεκριμένο προσχεδιασμένο ωράριο ύπνου, με σύντομους ύπνους 30-60 λεπτών κατά την διάρκεια της ημέρας, φαρμακευτική αγωγή αλλά και προσαρμογή και ρύθμιση του σχολικού προγράμματος του παιδιού.  Συμπληρωματικά παρέχεται ψυχοσυναισθηματική στήριξη και καθοδήγηση, τόσο στο παιδί όσο και στην οικογένεια του.

Στο σύνδρομο υπνικής άπνοιας, η χειρουργική ή ακόμα και πλαστική επέμβαση κρίνεται απαραίτητη, ώστε να αφαιρεθούν οι αδένες που εμποδίζουν την φυσιολογική αναπνοή του παιδιού.  Απαγορεύεται αυστηρά η χρήση και χορήγηση υπνωτικών.

Σε περιπτώσεις τριγμού δοντιών, το παιδί λαμβάνει οδοντιατρική παρακολούθηση, και αποτελεσματική φαίνεται να είναι και η χρήση συσκευών αφύπνισης ώστε να διακόπτεται ο τριγμός.

Τέλος, σε περιπτώσεις νυχτερινής ενούρησης συνιστάται φαρμακευτική αγωγή για σύντομο χρονικό διάστημα, αλλά και συμπεριφορική θεραπεία. Το παιδί δέχεται καθοδήγηση και ως προς τις διατροφικές του συνήθειες. Όσον αφορά τον ύπνο, οι γονείς θα πρέπει να ξυπνάνε το παιδί ανά τακτά διαστήματα κατά την διάρκεια της νύχτας, να περιορίζεται η λήψη υγρών κατά τις βραδινές ώρες ενώ αυξάνεται κατά τις πρωινές, ώστε το παιδί να ενισχύσει το έλεγχο των σφιγκτήρων του. Η χρήση συγκεκριμένων συσκευών αφύπνισης σε περίπτωση που το παιδί βρέξει το κρεβάτι του, φαίνονται να έχουν υψηλά ποσοστά αποτελεσματικότητας, τουλάχιστον για όσο διάστημα χρησιμοποιούνται. Με το τέλος της χρήσης συνήθως υπάρχει υποτροπή και επανεμφάνιση του προβλήματος ως ένα βαθμό.  Επιπλέον, η ψυχοθεραπεία βοηθάει τόσο τους γονείς στο να μειώσουν προστριβές,  όσο και το παιδί, το οποίο λαμβάνει στήριξη στις ψυχοσυναισθηματικές διαταραχές και την πρόληψη τους.

Σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω περιπτώσεις, το παιδί θα πρέπει να το δει ειδικός ώστε να διαγνώσει το πρόβλημα και να επιλέξει την καταλληλότερη παρέμβαση για την αντιμετώπιση της διαταραχής.